De aarde staat in brand door de vele crisissen, oorlog, klimaat, corona, steeds groter verschil tussen arm en rijk, hongersnood op vele plekken. Alle crisissen zijn verbonden met elkaar, want alles hangt met alles samen. Ecologisch microbioloog Marjan Smeulders gaf als commentaar op het recent uitgebrachte klimaatrapport van de Verenigde Naties (IPCC) dat overheden en bedrijven nog niet zien dat hun huis in brand staat. (Trouw, 5 april 2022). Dit deed mij denken aan de parabel van het brandende huis uit de Lotus Sutra, een belangrijke boeddhistische tekst.

De parabel van het brandende huis

In de parabel van het brandende huis staat het huis van een rijke man in brand terwijl zijn kinderen binnen nog aan het spelen zijn. De vader roept zijn kinderen met alles wat hij in zich heeft om ook naar buiten te komen. De kinderen zijn echter te veel met hun spel bezig dat ze niet naar de vader luisteren. Ze één voor één naar buiten dragen gaat teveel tijd kosten en ondertussen storten de brandende balken naar beneden. Vader verzint een list. Hij vertelt zijn kinderen dat als ze naar buiten gaan er nog mooier speelgoed buiten voor hen klaar ligt. Omdat de kinderen dit prachtige speelgoed eigenlijk altijd al wilden hebben stormen ze naar buiten. Iedereen blij en bij het zien van zoveel vreugde geeft de vader zijn kinderen een nog mooier kado.   

Je kunt het brandende huis zien als de aarde die in brand staat. Die kinderen zijn wij, gehecht aan onze spullen, onze vakanties, onze zekerheden, of het nu onze politici zijn of de vakantiegangers die verre vliegreizen naar de zon blijven maken. We lijken wel een stel pubers die blijven gamen in een kamer vol troep met gesloten ramen waardoor het geleidelijk benauwder wordt en er straks geen eten meer in huis is.

Waar zijn de wijze, creatieve vaders en moeders?

De vader in dit verhaal is iemand die al zijn wijsheid en creativiteit gebruikt om zijn kinderen te redden. Je kunt zo iemand een boeddha noemen, of een klimaatwetenschapper. Waar zijn de vaders en moeders die tegen de kinderen zeggen dat het buiten aantrekkelijker is? Dat er mooier speelgoed buiten ligt in het contact met de natuur en met andere mensen. En dat de vreugde van samen delen een nog groter kado is. Door te mediteren wordt het brein helder, wordt creativiteit wakker gemaakt en voel je je verbonden met een groter geheel. Door te mediteren groeit je bewustzijn en kun je uit je puberbrein stappen en de vader uit deze parabel te worden. Dus wordt de vader en niet het kind, zoek ander speelgoed, ga naar buiten en blus het vuur! Ieder op zijn of haar eigen unieke wijze.

Hoofd koel, hart warm en lijf soepel

Vanuit mijn eigen ervaring merk ik dat regelmatig mediteren ervoor zorgt dat ik mijn ‘koppie’ er beter bij kan houden. Overzicht en helderheid, oog hebben voor zowel het grote geheel en de grote belangen, als de kleine, persoonlijke geschiedenissen. Geraakt worden door een gevoel van onmacht in het willen oplossen van deze ellende en tegelijkertijd gewoon mijn werk kunnen blijven doen en er zijn voor anderen.

Mediteren is een handeling van liefde

Het besluit om tijd te maken om te gaan mediteren of reflecteren betekent dat je jezelf en het leven de moeite waard vindt om er bij stil te staan, er niet aan voorbij te hollen. Deze golf van liefde straalt diep uit in jezelf en in de wereld. Liefde is een krachtig medicijn!

Het is dus juist nu bijzonder zinvol om te mediteren. Om het hoofd koel te houden en het hart warm. Om met creativiteit en vindingrijkheid tot de juiste actie te komen die bijdraagt aan een wereld waarin iedereen in vrede en in heelheid kan leven. De Lotus Sutra laat zien dat je behalve mediteren ook in actie moet komen. Lees de Lotus Sutra voor inspiratie. Kijk wat jij kunt doen om het leed te verzachten, al is het geld doneren aan het goede doel of er gewoon maar over te praten.